Wiewiórka pospolita
Budowa ciała
Tułów wraz z głową wiewiórki pospolitej osiągają łącznie długość 20-24 cm, ogona 17-20 cm, przy masie ciała 200-300 gramów. Zwierzę charakteryzuje się ubarwieniem zmiennym. Spotykane są dwie odmiany: jedna z częścią grzbietową wybarwioną na rudo, szarymi bokami i białą częścią brzuszną, a druga o grzbiecie czarnobrunatnym i białej części brzusznej, a bokach cieniowanych. Możliwe są także wybarwienie pośrednie. Wspomniane wersje kolorystyczne mogą występować równolegle u rodzeństwa z jednego miotu. Jesienią wiewiórki zmieniają futro na bardziej gęste i wybarwione w szarym odcieniu. Kolejna zmiana futra następuje wiosną. Ogon pokryty jest włosem rozmieszczonym w dwóch pasmach. Wiewiórka ma długie uszy zakończone kitkami. Zęby mają niskie korony.
Średnia długość czaszki u osobników z Irlandii (n=5; S. v. leucourus) - 49,2 ± 1,9 mm, dla osobników z Wielkiej Brytanii (n=28, ten sam podgatunek) 47,4 mm, dla osobników ze Skandynawii (n=158, podg. nominatywny) 46,5 mm, dla osobników z Hiszpanii (n=30, S. v. infuscatus) 50,4 mm, dla osobników z Francji (n=65, S. v. fuscoater) 47,9 mm, zaś dla osobników z Japonii (n=5, S. v. lis) 45,1 mm.
Tułów wraz z głową wiewiórki pospolitej osiągają łącznie długość 20-24 cm, ogona 17-20 cm, przy masie ciała 200-300 gramów. Zwierzę charakteryzuje się ubarwieniem zmiennym. Spotykane są dwie odmiany: jedna z częścią grzbietową wybarwioną na rudo, szarymi bokami i białą częścią brzuszną, a druga o grzbiecie czarnobrunatnym i białej części brzusznej, a bokach cieniowanych. Możliwe są także wybarwienie pośrednie. Wspomniane wersje kolorystyczne mogą występować równolegle u rodzeństwa z jednego miotu. Jesienią wiewiórki zmieniają futro na bardziej gęste i wybarwione w szarym odcieniu. Kolejna zmiana futra następuje wiosną. Ogon pokryty jest włosem rozmieszczonym w dwóch pasmach. Wiewiórka ma długie uszy zakończone kitkami. Zęby mają niskie korony.
Średnia długość czaszki u osobników z Irlandii (n=5; S. v. leucourus) - 49,2 ± 1,9 mm, dla osobników z Wielkiej Brytanii (n=28, ten sam podgatunek) 47,4 mm, dla osobników ze Skandynawii (n=158, podg. nominatywny) 46,5 mm, dla osobników z Hiszpanii (n=30, S. v. infuscatus) 50,4 mm, dla osobników z Francji (n=65, S. v. fuscoater) 47,9 mm, zaś dla osobników z Japonii (n=5, S. v. lis) 45,1 mm.
Tryb życia
Wiewiórka pospolita zamieszkuje dziuple, które utyka porostami i mchami, lub gniazda ptaków, dobudowując zadaszenie lub sama buduje gniazda z gałęzi. Gniazda te buduje w koronach drzew, zwykle w rozwidleniu gałęzi. Buduje je z trawy i drobnych gałązek i wyściela mchami. Jest aktywna w dzień, najbardziej rano i po południu. Wiedzie samotne życie, rzadko łączy się w pary. Nie zapada w sen zimowy, ale może ograniczać opuszczanie gniazda. Nie jest to gatunek terytorialny.
Rozród
Ciąża trwa 38-39 dni. Samica rodzi w jednym miocie od 3[4] do 7 młodych. W ciągu roku wydaje zwykle 1-3 miotów - przeważnie w okresie między wczesną wiosną, a latem. Młode rodzą się ślepe i nagie. Po narodzinach ważą 8-12 g, otwierają oczy po blisko 30 dniach życia. Usamodzielniają się w wieku 10 tygodni[4]. Wiewiórki osiągają dojrzałość płciową w wieku jednego roku. Mogą żyć 6-7 lat, w niewoli dłużej; prawdopodobnie ze względu na drapieżnictwo żyją na wolności maksymalnie 2-4 lata.
Wiewiórka pospolita zamieszkuje dziuple, które utyka porostami i mchami, lub gniazda ptaków, dobudowując zadaszenie lub sama buduje gniazda z gałęzi. Gniazda te buduje w koronach drzew, zwykle w rozwidleniu gałęzi. Buduje je z trawy i drobnych gałązek i wyściela mchami. Jest aktywna w dzień, najbardziej rano i po południu. Wiedzie samotne życie, rzadko łączy się w pary. Nie zapada w sen zimowy, ale może ograniczać opuszczanie gniazda. Nie jest to gatunek terytorialny.
Rozród
Ciąża trwa 38-39 dni. Samica rodzi w jednym miocie od 3[4] do 7 młodych. W ciągu roku wydaje zwykle 1-3 miotów - przeważnie w okresie między wczesną wiosną, a latem. Młode rodzą się ślepe i nagie. Po narodzinach ważą 8-12 g, otwierają oczy po blisko 30 dniach życia. Usamodzielniają się w wieku 10 tygodni[4]. Wiewiórki osiągają dojrzałość płciową w wieku jednego roku. Mogą żyć 6-7 lat, w niewoli dłużej; prawdopodobnie ze względu na drapieżnictwo żyją na wolności maksymalnie 2-4 lata.
Występowanie
Występuje w Europie i Azji na terenach leśnych. Jest pospolita na terenie całej Polski, głównie w parkach oraz lasach liściastych. Zamieszkuje również lasy iglaste.
Występuje w Europie i Azji na terenach leśnych. Jest pospolita na terenie całej Polski, głównie w parkach oraz lasach liściastych. Zamieszkuje również lasy iglaste.
Ochrona
W Polsce podlega częściowej ochronie. Na Wyspach Brytyjskich oraz w północnych Włoszech wiewiórka pospolita zagrożona jest z powodu ekspansji wiewiórki szarej, inwazyjnego gatunku sprowadzonego z Ameryki Północnej. Wypiera on rodzimy takson konkurując o zasoby środowiska oraz z powodu roznoszenia śmiertelnego dla wiewiórki pospolitej wirusa Squirrel poxvirus.
W Polsce podlega częściowej ochronie. Na Wyspach Brytyjskich oraz w północnych Włoszech wiewiórka pospolita zagrożona jest z powodu ekspansji wiewiórki szarej, inwazyjnego gatunku sprowadzonego z Ameryki Północnej. Wypiera on rodzimy takson konkurując o zasoby środowiska oraz z powodu roznoszenia śmiertelnego dla wiewiórki pospolitej wirusa Squirrel poxvirus.